Cmentarz komunalny Kuźniczka przy ul. Gajowej – serce pamięci Kędzierzyna-Koźla

Cmentarz komunalny Kuźniczka to największa nekropolia w Kędzierzynie-Koźlu. Położony w północnej części miasta, z dala od miejskiego zgiełku i otoczony lasem, stanowi spokojną przestrzeń do zadumy, refleksji i pożegnania bliskich. To miejsce, w którym historia, lokalna tożsamość i troska o przyszłość splatają się w harmonijną całość

Historia i rozwój
  • Cmentarz został otwarty 1 stycznia 1974 roku
  • Początkowo zajmował 2 hektary, a w ciągu dwóch dekad jego powierzchnia wzrosła do 8 hektarów
  • Ze względu na otaczający go las, wejście możliwe jest wyłącznie od strony wschodniej
  • Za główną bramą znajduje się prostokątny plac — dawniej ozdobiony zieleńcami, dziś otoczony kolumbariami, które odzwierciedlają rosnącą popularność pochówków  urnowych
Infrastruktura i miejsca pamięci
  • Na końcu placu znajduje się dom przedpogrzebowy z kaplicą, chłodnią, pomieszczeniami do przygotowania ciała oraz zapleczem socjalnym dla pracowników. Symboliczny dzwon towarzyszy ostatniemu pożegnaniu
  • Po prawej stronie domu przedpogrzebowego zaplanowano Aleję Zasłużonych, w której centralnym punkcie wznosi się pomnik powstańców śląskich poległych w walkach o Kędzierzyn
  • W pobliżu znajduje się mogiła Władysława Planetorza – harcmistrza, więźnia obozów koncentracyjnych, który zginął śmiercią męczeńską za polskość Śląska
  • Cmentarz jest miejscem spoczynku uczestników „Cudu nad Wisłą”, weteranów I i II wojny światowej, lokalnych działaczy i osób zasłużonych dla regionu
  • Instytut Pamięci Narodowej regularnie aktualizuje ewidencję grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski
  • W okresie Wszystkich Świętych i Zaduszek cmentarz rozświetla się tysiącami zniczy. Wokół drewnianego krzyża, usytuowanego naprzeciw domu przedpogrzebowego, gromadzą się mieszkańcy, by uczcić pamięć bliskich. W tym czasie miejsce nabiera szczególnego uroku — tajemniczego, pełnego ciszy i światła
Charakter parkowy i ekologia
  • Nekropolia utrzymywana jest zgodnie z ustawą jako cmentarz o charakterze parkowym — liczne nasadzenia drzew i krzewów tworzą przyjazną przestrzeń do spacerów i zadumy
  • Mieszkańcy miasta oraz osoby odwiedzające bliskich z całej Polski doceniają estetykę i atmosferę tego miejsca
  • Z myślą o środowisku wprowadzono zniczodzielnie — punkty, w których można bezpłatnie zostawić lub zabrać znicze nadające się do ponownego użytku
  • Umieszczono również plakat refleksyjny, przypominający, że modlitwa i jeden znicz wystarczą, by uczcić pamięć zmarłych
Ekologiczna kwatera
W przygotowaniu jest ekologiczna kwatera przeznaczona do pochówku prochów  w biodegradowalnych urnach
  • Nie będzie tam krzyży, pomników ani tradycyjnych akcesoriów pogrzebowych
  • Wstęp na jej teren będą mieli wyłącznie pracownicy cmentarza oraz osoby duchowne
  • Znicze i żywe kwiaty będzie można składać w specjalnie wyznaczonym miejscu
Funkcje i usługi
  • Możliwość organizacji ceremonii pogrzebowych, ekshumacji
  • Opieka nad grobami i rezerwacja miejsc
  • Współpraca z lokalnymi zakładami pogrzebowymi
  • Wyszukiwarka grobów dostępna online przez Cmentarny Zakład Miejski oraz w infokiosku zlokalizowanym na prawo od domu przedpogrzebowego
Formy pochówku i statystyki
  • Rocznie na cmentarzu Kuźniczka odbywa się około 450 pochówków
  • Dostępne formy pochówku:
  • ■
    groby ziemne
  • ■
    grobowce
  • ■
    kolumbaria
  • ■
    groby urnowe
  • ■
    w przygotowaniu - Ogród Pamięci - ekologiczna kwatera urnowa
Rozbudowa i modernizacja

W lutym 2017 roku miasto podpisało akt notarialny z Nadleśnictwem Kędzierzyn, dzięki któremu pozyskano teren o powierzchni ponad 3,6 hektara przy ul. Gajowej. Prace budowlane rozpoczęły się 20 września 2017 roku, a w ramach pierwszego etapu powstało:

  • około 2000 nowych miejsc pochówku
  • kolumbarium z 444 niszami na urny (które szybko się zapełniły)
  • parking na 83 pojazdy, w tym miejsca dla osób z niepełnosprawnościami
  • asfaltowe alejki, oświetlenie i system monitoringu

Popularność pochówków urnowych spowodowała, że nisze szybko zapełniły się. Wymusiło to budowę kolejnych kolumbariów i na bieżąco powstają nowe. Nowa część została połączona ze starą szeroką aleją, co znacząco poprawiło dostępność i estetykę całego kompleksu. Miasto planuje drugi etap rozbudowy, który może rozpocząć się w najbliższych latach — po zmianie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nowa część nekropolii miałaby powstać na północ od obecnego terenu, równolegle do torów kolejowych, z dodatkową drogą dojazdową od ul. Grunwaldzkiej.